Profil operacyjny w testowaniu oprogramowania. Część 1. Podstawy.

Zgodnie z dostęną wiedzą, największą firmą, która silnie polega na tej technice jest Google. Firma ta zbiera dane użycia poszczególnych funkcji oprogramowania, a swoją wiedzę przekłada na poprawianie i usprawnianie produktów. Produkty dostępne online są w większości przypadków silnie monitorowane pod kątem zdarzeń, których doświadczają użytkownicy. Wszelkiego rodzaju wyjątki, kody 404 dla stron itp. są analizowane i poprawiane zgodnie z priorytetami. Warto zaznaczyć, że rzadko który z produktów Google ma dodatkowy link na stronie "Zgłoś problem". Zazwyczaj jest to mechanizm automatycznie zgłaszający podejrzane aspekty użycia oprogramowania.

Gdzie w tym jest profil operacyjny? Wszędzie.
Profil operacyjny jest pokazaniem realnego użycia aplikacji. W odniesieniu do danych statystycznych jest wskazaniem na popularność pojedynczych podstron czy funkcji, typowych środowisk czy najbardziej powielanych zachowań. W odniesieniu do pojedynczego użytkownika jest to próba analizy zdarzeń powiązanych z użyciem aplikacji.

W jakich testach zastosowanie ma profil operacyjny? W każdych.
Testowanie funkcjonalności to przede wszystkim testowanie w oparciu o ryzyko powiązane z użyciem poszczególnych funkcji. Co więcej powie nam o ryzyku, jeśli nie dane statystyczne z użycia aplikacji.
Testowanie użyteczności to analiza dużej grupy użytkowników pod kątem ich zadowolenia. Zmiana wersji oprogramowania i niemożność odnalezienia funkcji jest jednym ze zdarzeń, które może wskazawać profil operacyjny.
Testowanie bezpieczeństwa to monitorowanie różnego rodzaju zapytań wysyłanych do serwera. Profil operacyjny również na tym polega.
Testowanie niezawodoności to przecież w miarę wierne odwzorowanie użycia aplikacji przez użytkowników. Po co mamy wymyślać to użycie, skoro możemy pokazać je w oparciu o badania.
ITD. Przykłady można mnożyć.

Co tracimy w testowaniu profilu operacyjneg?
Ze wzgledu na anonimowość użytkownika możemy utracić perspektywę naszego kluczowego użytkownika. Monitorowanie użycia to zbiór danych statystycznych, więc nie zawsze wychwycimy niuanse albo oczekiwania, np. sposorów projektu. Wielu uprzedzonych ludzi uważa, że statystyka to tylka inna nazwa kłamstwa. Jest w tym odrobina prawdy. Dla małej próbki badania możemy mieć niewiarygodne wyniki, a dla dużej możemy utracić perspektywę pojedycznego człowieka.

Profil operacyjny jest jedynie techniką wysokopoziomową i nie może się obejść bez uszczegółowienia przy pomocy innych metod czy technik. Nie jest więc "najlepszą praktyką", ani również "lekiem na wszelkie zło". Jest to skuteczne narzędzie działań testerskich.

A Ty? Czy używasz już profilu operacyjnego w swoich testach?

W kolejny publikacjach przełożymy profil operacyjny na definiowanie zakresu i metod testowania oprogramowania.