FMEA – Failure Mode and Effect Analysis. Część 2 z 2.

4. Zastosowanie metody FMEA

FMEA swoje pierwsze zastosowanie znalazła w przemyśle kosmicznym. Głównie stosowana jest w produktach wysokiego ryzyka (wojsko, lotnictwo, kosmonautyka), w elektronice, przemyśle maszynowym, w przemyśle samochodowym (często wspominana tzw. wielka trójka tj. Ford, Chrysler Corporation, General Motors Corporation), jest obowiązkowo wymagana w przypadku stosowania norm QS-9000. W źródłach internetowych można znaleźć również przykłady z branż spożywczej oraz medycznej. Jeżeli chodzi o korzyści wynikające z zastosowania FMEA to wymienić można:

• Obniżenie kosztów;
• Zwiększenie zadowolenia klienta;
• Poprawa niezawodności produktu i (lub) procesu;
• Wzrost wiedzy i doświadczenia pracowników;
• Zdefiniowanie ryzyka oraz zapewnienie właściwych działań w celu jego zminimalizowania;
• Kreowanie pracy zespołowej i integracja zespołów podczas wspólnego rozwiązywania problemów.
• W stosunku do metod tradycyjnych FMEA sprawia, że:
• Zapewniona jest rejestracja tego, że jakiś konkretny rodzaj uszkodzenia był rozważany;
• Mamy gwarancje, że rozważone zostały skutki uszkodzenia;
• Zapewnione jest rejestrowanie działań podjętych celem zminimalizowania skutku potencjalnego uszkodzenia;
• Dostajemy wskazówki, które elementy projektu lub procesu są słabe;
• Zapewnione jest dostarczenie informacji do kierownictwa co do konieczności podjęcia decyzji inwestycyjnych.

5. Oprogramowanie do komputerowego wspomagania metody FMEA

Metoda FMEA oceniana jest jako łatwa do skomputeryzowania. W najprostszej postaci polegać to może na zastosowaniu oprogramowania tylko do jednej metody nie wiążąc jej z innymi systemami stosowanymi w przedsiębiorstwie. Zakupuje się oprogramowanie lub tworzy własne i szkoli personel w zakresie obsługi takiego narzędzia. Koszty takiego przedsięwzięcia nie są wysokie zaś korzyści wręcz przeciwnie. Porównanie dostępnych na rynku informatycznym narzędzi/oprogramowania do komputerowego wspomagania metody FMEA nie jest rzeczą trywialną, poniżej przedstawiono charakterystykę kilku wybranych programów. Główne kryteria to: zgodność software’u ze standardami dotyczącymi FMEA, możliwość integracji z innymi narzędziami, zakres analizy FMEA (produktu, procesu, funkcji, części, partii, itp.) oraz inne czyli np. istnienie poczty wewnętrznej, która pozwala na szybką i sprawną komunikację pomiędzy członkami zespołu FMEA oraz kierownictwem, możliwość dostosowania interfejsów do potrzeb użytkownika, możliwość generowania raportów w różnym formacie (.html, .doc, .xls, .pdf). Poniżej znajduje się tabela zestawiająca kilka przykładowych programów wspierających FMEA.

Tabela 2 – opracowanie własne na podstawie [link 2], [link 3], [link 4], [link 5], [link 6]

 

 

Warto wspomnieć również o tym, że w przypadku małych czy też średnich przedsiębiorstw wystarczający okazać się może zwykły formularz przygotowany za pomocą arkusza kalkulacyjnego pakietu MS Office czyli Excel bądź też jego darmowy odpowiednik. Przy znajomości języka programowania basic  można zautomatyzować niektóre funkcje w takim arkuszu. Zaletą takiego rozwiązania jest niewątpliwie koszt, którego nie trzeba ponosić jak jest w przypadku zakupu specjalistycznego oprogramowania.

 

6. Przykład zastosowania metody FMEA

Największe możliwości zapobieżenia wystąpienia błędów posiada projektant tworzący nowy produkt. Jeśli produkt trafi już do produkcji seryjnej lub do klienta, wówczas możliwości usunięcia błędu są mocno ograniczone i tym samym bardzo kosztowne. Poniżej przedstawiono przykład analizy FMEA dla komputera klasy PC:

 

Tabela 3 – opracowanie własne na podstawie [link 7]

 

Gdzie: P oznacza liczbę priorytetową występowania, która przedstawia prawdopodobieństwo wystąpienia wady; D jest liczbą priorytetową wykrywalności wady, pokazuje trudność wykrycia wady przed opuszczeniem przez produkt fabryki; S natomiast, to liczba priorytetowa skutków wady czyli liczba określająca dotkliwość wady. Wszystkie liczby zawierają się w liczbowej skali od 1 do 10. C jest iloczynem wszystkich trzech liczb, im większa liczba C tym większa jest istotność wady. 

Podany przykład jest bardzo uproszczony i w rzeczywistości należałoby go rozszerzyć. Ponieważ wskaźnik C skupia trzy obszary, taką samą ilość dróg można określić w działaniach korygujących:

1. Zmniejszenie prawdopodobieństwa
2. Zwiększenie wykrywalności
3. Zmniejszenie uciążliwości wady.

 

Wybór drogi/dróg zależy oczywiście od tego z jakim rodzajem i stopniem skomplikowania błędu mamy do czynienia. O sukcesie decyduje w dużej mierze doświadczenie oraz wiedza członków zespołu opracowującego FMEA. Aby analizę ułatwić i obiektywnie rozważyć wyniki, często tworzy się tzw. tablicę oceny skutków wad:

 

Tabela 4 – opracowanie własne na podstawie [link 7]

 

 

7. Podsumowanie

W pracy przedstawiono genezę metody FMEA, FMEA procesu oraz FMEA produktu. Pokazano etapy analizy metody, główne zastosowanie a także oprogramowanie do komputerowego wspomagania FMEA. Omówiono również na przykładzie komputera PC analizę przyczyn i skutków wad.

 

 

Bibliografia:

[1] Z. Huber, Kawa na ławę Analiza FMEA procesu, Internetowe wydawnictwo „Złote Myśli” 2007,

[2] R. Wolniak, B. Skotnicka, Metody zarządzania jakością, teoria i praktyka, Wydawnictwo Politechniki Śląskiej Gliwice 2005,

[3] R. Wolniak, Zastosowanie metody FMEA w przedsiębiorstwach – teoria i praktyka, materiały z wykładów – brak daty opracowania,

[4] E. Krzemień, R. Wolniak, Zastosowanie Komputerowego wspomagania w Zarządzaniu Jakością – metody FMEA i QFD, fragment artykułu.

 

10. Netografia:  

[link 1] http://sre.org/pubs/Mil-Std-1629A.pdf  7 VII 2012,

[link 2] http://www.itm-soft.pl/fmea#  8 VII 2012,

[link 3] http://www.indit.pl/pl/system-fmea  8 VII 2012,

[link 4]  http://www.byteworx.com/  8 VII 2012,

[link 5] http://www.fmea.co.uk/FMEA_software.html  8 VII 2012,

[link 6] http://www.pitwin.edu.pl/component/content/article/364  8 VII 2012,

[link 7] http://mfiles.pl/pl/index.php/FMEA  17 VII 2012.

 

O Autorze

Sylwia Bartman z wykształcenia informatyk i chemik. Obecnie zatrudniona w firmie Mobica (http://www.mobica.com/index.php) jako Tester Oprogramowania. Na co dzień zajmuje się wykonywaniem testów aplikacji na urządzenia mobilne oraz testami oprogramowania na urządzenia wbudowane. Do głównych obowiązków należy: projektowanie przypadków testowych i raportowanie wyników testów. Interesuje się zarządzaniem testami, modelami i metrykami w jakości oprogramowania oraz automatyzacją testów. Była uczestniczką konferencji: Forum Jakości Systemów Informatycznych – maj 2013; PMD Project Management Days – kwiecień 2012; Socjalno-ekonomiczne problemy społeczeństwa informacyjnego – maj 2011.

Kontakt: sylwia.bartman@mobica.com

 

Od redakcji

Jeśli chcesz podzielić się swoją wiedzą z innymi testerami, czekamy na Twój artykuł, film, komentarz, pracę dyplomową czy inną formę treści, jaką chcesz opublikować na naszych łamach.

 

 

SPRAWDŹ TAKŻE
FMEA – Failure Mode and Effect Analysis. Część 1 z 2.