Tegoroczna impreza to już 7 (siódma) edycja ciesząca się sporym zainteresowaniem wśród profesjonalistów z branży IT poruszających się w tematyce jakości oprogramowania. Takie hasło towarzyszy promowaniu wydarzenia przez organizatora Future Processing z Gliwic. QualityExcites zasługuje na wyróżnienie ze względu na całkowicie darmową dla uczestników formę prezentacji tematów poruszanych podczas dwudniowych spotkań. Jedynym ograniczeniem jest ilość miejsc i czas zapisu, obowiązuje zasada, kto pierwszy ten lepszy.

Siódemka QualityExcites wypadła w tym roku na 22 i 23 czerwca (piątek i sobota) kilka dni po rozpoczęciu mundialu w Rosji i tym jak pierwszy mecz reprezentacji polski zakończył się przegraną. Czas jednak na pozytywne emocje i tego oczekiwałem czytając obszerną agendę wraz z rekomendacją tematówprzez testerzy.pl. Wybór tematów naprawdę nie był łatwy zwłaszcza, że znalazły się tam światowej klasy nazwiska jak Rob Lambert, Paul Gerrard oraz coraz popularniejsi polscy prelegenci Jarosław Hryszko, Łukasz Pietrucha, Tomasz Dubikowski, Przemysław Barański oraz wiele innych nazwisk, które znajdziesz na liście prelegentów.

Musiałem sporządzić swój własny plan działania i wybrać interesujące mnie tematy tym bardziej, że bloki tematyczne A i B były prezentowane równolegle zamykając się w 40 minutach. Uczestnicy mogli korzystać z warsztatów, które odbywały się popołudniem 22-ego piątek (obowiązywały zapisy) niestety zabrakło dla mnie miejsca, wykładów prowadzonych od 9 do 18:30 (23-tego sobota) jak również paneli tematycznych, które inspirowały do wspólnych rozmów. Samo miejsce wspierało kuluarowe spotkania w czasie kilkuminutowych przerw miedzy blokami oraz lunchem.  

Spore wyzwanie dla uczestnika to wybór wykładu, gdy wszystkie tematy brzmią interesująco.
Z wydrukowanej agendy uczestniczy zaznaczali swoje wybory, ja skorzystałem z przygotowanego przez organizatora krótkiego opisu dostępnego na stronie. Warto skorzystać z tej podpowiedzi czy wspomnianej rekomendacji by zrealizować nasz plan. Szkoda było by stracić taka okazję lub pominąć ciekawy wykład, a było ich sporo.

Zaczynamy imprezę, od rejestracji uczestników (8:15-9:00), rozdanie kart uczestnikom, notesów oraz niezbędnych informacji pozwalających swobodnie poruszać się po obiekcie należącym niegdyś należącym niegdyś do kopalni „Gliwice”. Stuletnie odnowione budynki w ramach projektu „Nowe Gliwice” zaadoptowane zostały do stworzenia strefy aktywności gospodarczej i przedsiębiorczości.

Zgodnie z planem 9:15 wprowadzenie i przywitanie uczestników. Podziękowania dla sponsorów, przyjaciół oraz całej zaangażowanej załogi, ogłoszenia parafialne i… konkurs (hmmm gdzie oni znaleźli na to wszystko miejsce?!), o którym opowiem za chwilę. Po sympatycznym rozpoczęciu na wypełnionej auli do ostatniego miejsca, inicjacyjny wykład prowadził gość specjalny z Wielkiej Brytanii Rob Lambert.

How to thrive as a Software Tester

Wykład trwał godzinę, choć wydawało mi się, że zaledwie kilka minut. Rob wprowadził uczestników w inny wymiar spojrzenia na swoja karierę i życie. Inspirujący do myślenia i działania przekaz by robić rzeczy, które nas cieszą i pozwalają się cieszyć. Kategoria wykładu: umiejętności miękkie oraz obowiązkowy dla wszystkich.

Szybkie ogarniecie miejsc na mapie budynku oraz powrót na korytarz główny by skorzystać z bufetu oraz zamienić kilka słów z uczestnikami. Wykład okazał się interesujący, widoczne zadowolenie na twarzach uczestników, wzmogło moje zainteresowanie kolejnymi wykładami, tym razem wybrałem się na wykład Juliana Warszawskiego, programisty, architekta obecnie pracującego w San Francisco, zajmuje się wdrażaniem rozwiązań dotyczących w szczególności kart kredytowych.

Współczesne strategie testowania dla rozwijających się ekosystemów

Wykład rozpoczął się z małym opóźnieniem, ludzie wciąż dołączali. Julian krótkim wstępem o sobie przeszedł do tematyki projektowania współczesnych API. Zagadnienie typowo techniczne, wykład poprowadzony w języku angielskim by zrozumienie terminologii było spójne. Przeszliśmy przez różne strategie i typy testowania od unit testów, integracyjne, funkcjonalne, mutacje, analizę statyczną, eksploracyjne czy A/B na produkcji do sugestii organizacji struktur dla mikro serwisów w oparciu o środowisko hexagonalne jak również wskazaniu wad i zalet wybranych strategii. Tu niestety czas ogranicza bogatą technicznie prezentacje Juliana i muszę zadowolić się sporządzonymi notatkami. Niemniej jednak wciąż jestem pełny pozytywnych emocji a notatki zapełniają kolejne strony.

Czas na panel dyskusyjny dla dotlenienia głowy jak również wymiany doświadczeń z innymi uczestnikami. Wybrałem dwa spośród czterech. Jako pierwszy Modelowanie, jakości, czyli jak stwierdzić wpływ działań na poprawę produktu. Poprowadził Bartosz Szulc, pracuje jako Senior Quality Engineer w Spartez/Atlassian.

Sala 122 to miejsce gdzie zgromadzili się uczestnicy zainteresowani tematem jak ja. Wszystkie krzesła zajęte a było ich sporo. Bartosz wprowadził nas w zagadnienie o wyborze metryk dla poprawy produktu, przekazał swoje spostrzeżenia, ale zadawał pytania otwarte. Żywiołowa rozmowa zbaczała nieco z tematu w kierunku automatów, które redukując czas pozwalają na poszukiwanie obszarów do poprawy. Wróciliśmy do tematu na tapecie omówiliśmy dług techniczny. Jak udowodnić, że naprawa jest opłacalna? Różne spostrzeżenia, ludzie chętnie wymieniali się doświadczeniem i gdyby nie ograniczenia czasowe wypracowalibyśmy kilka rozwiązań. Może innym razem. Pozostał jednak niedosyt dla intelektu wiec czas na drugi panel, ale przed chwila przerwy na łyk wody i rozmowy z ludźmi.

Hala główna spotkania sprzyja nawiązywaniu kontaktów, ludzie bardzo chętnie wymieniają się spostrzeżeniami z zakończonych parę chwil temu spotkań. Spotkanie przy mapie, w której umieszczone są flagi wskazując miasta przyjezdnych. Są w niej uczestnicy zagraniczni z Anglii, Australii jak i prawie z całej polski.

Miałem okazje porozmawiać z team liderką warszawskiego zespołu. Dla Pauliny to już druga edycja, w której bierze udział. Wykorzystała doświadczenie ubiegłoroczne i zapisała się wcześniej na warsztaty, które ocenia bardzo dobrze i poleca, tak samo odniosła się do wykładów, choć trafiła już na podobny wykład to pomimo tego była zadowolona z uczestnictwa.

Znajoma twarz, uczestnik pierwszego panelu Karol z Będzina zaopiniował bardzo pozytywnie warsztat prowadzony przez Mateusza Piaszczaka zatytułowany Jak kraść to miliony. Warsztat opisywał metody socjotechniki na przykładach praktycznych gromadzenia informacji pozornie zastrzeżonych dla innych. Do dyskusji dołączyła Agnieszka z Wrocławia potwierdzając wartościowy warsztat Mateusza. To była miła rozmowa, która pozwoliła poznać zagadnienia warsztatów trwających równolegle.

Czas i miejsce sprzyjało dyskusjom, dlatego szybko wróciłem na kolejny panel dyskusyjny by tym razem porozmawiać na temat testów eksploracyjnych. Panel pod tytułem Nie ufam Twoim Testom – dokumentacja testów eksploracyjnych, prowadził Łukasz Pietrucha (Head of QA / TestArmy). Temat okazał się bardzo popularny i zainteresował bardzo dużą liczbę osób, którzy musieli stać by uczestniczyć w panelu. Łukasz bardzo starannie prowadził panel, eliminując skutecznie wybiegi w inne obszary. Co niewątpliwie zaowocowało dobrą dyskusją i wypracowaniem listy rozwiązań sposobów dokumentacji testów eksploracyjnych a w śród nich: materiały video, karta eksploracji, persony, dzienniki itp. Rozmowy wzbogacali uczestnicy dzieląc się nazwami programów wspierających testy eksploracyjne.

Notatnik uzupełniłem o kilka interesujących spostrzeżeń, na mojej liście kolejny temat wykładów, który brzmi jak lenistwo testera prowadzony przez Arnikę Hryszko doświadczoną testerkę oprogramowania, Professional SCRUM Masterem i trenerkę pod tytułem Testy, które tworzą się same (prawie). Temat wykładu obejmuje zagadnienia machine learning, modelowania UML w celu wygenerowania automatycznie testów. W oparciu o wybrane narzędzia wspierające ten proces niemal wprost z wymagań z wykorzystaniem Mind Mapy czy opisu Gherkina, Arnika opisała praktyczne zastosowania i przykłady. Wykład bardzo techniczny i odważny zarazem na tak, krótki czas. Arnika jak sądzę chciała przekazać trend, w jakim rozwijać się może ML w obszarze jakościowym i jej praktyczna strona zastosowania. Dla mnie jednak zabrakło trochę czasu na zgłębienie tematu nieco szerzej, choć prelegentka zachęcała uczestników do rozmów w kuluarach.

Uczenie maszynowe gościło jeszcze na Quality Excites za sprawą Jarosława Hryszko w temacie Uczenie maszynowe dla każdego testera jednak był to warsztat, na których nie byłem.

Sztuczna inteligencja wydaję się wkraczać do świata IT coraz szybciej, rozszerza swoje zastosowanie w różnych dziedzinach przemysłu. Są jednak takie obszary gdzie ludzka natura może pomoc innym. Czasem zapominamy o ich istnieniu a są wśród nas ludzie niepełnosprawni w różnym stopniu, którzy jak my wszyscy korzystają z dobrodziejstw technologii. Ale czy wspieramy ich? Na to pytanie jak również o normach nakładanych przez UE i inne organizacje i tym jak projektować spójne interfejsy dla wszystkich opowiedziała Joanna Falkowska. Joasia jest pasjonatką języków – zaczęła od tych mówionych, żeby parę lat później zakochać się w polskim języku migowym, a następnie dodać do nich programowanie.

Universal Design – wprowadzenie do tematu dostępności w oparciu o WCAG

Dowiadujemy się, że ludzie dotknięci różnym stopniem niepełnosprawności w Polsce jak i na świecie to duża grupa społeczna. W USA w roku 2030 ok 1/5 populacji będą to również ludzie w wieku powyżej 65lat. 1 na 12 mężczyzn i 1 na 200 kobiet ma problem z daltonizmem. Jakie to wszystko ma znaczenia dla projektowanych interfejsów? Okazuje się, że bardzo duże. Z inicjatywy W3C powstał WAI tworząc zbiór dokumentów WCAG opisujący zagadnienia wspierające ludzi niepełnosprawnych w różnych obszarach. Asia zwracała uwagę na percepcje, funkcjonalność, zrozumiałość i wiele innych aspektów podczas projektowania stron czy interfejsów użytkownika, przekazała również listę narzędzi wspierających proces testowy omawianych zagadnień. Wykład bardzo interesujący, wprowadza w zagadnienia często pomijane, które powinny znaleźć się na checklist testera.

Wróciłem do wspólnych rozmów z uczestnikami w holu by dowiedzieć się jak oceniają równoległy wykład. Ach te raportyprowadzony przez Emilię Lendzion-Barszcz. Ola z Poznania zreferowała wykład streszczając go do kilku słow. Warto spojrzeć w głąb raportów by dotrzeć do przyczyny i zrozumieć analizę testów performance. Wykład oceniany pozytywnie choć nie był on techniczny.

Czy rozpoznajesz różnice między Quality Assurance a Quality Assistance? Jeśli nie, to na to pytanie odpowiedział w swojej prezentacji Przemysław Sech obecnie pracujący w Sydney dla Ansaradajako QA Team Lead międzynarodowego zespołu.

Software Quality Assistance w 40 minut

Prowadzący przekazywał pozytywną energię podczas wykładu był bardzo zabawny i otwarty na wszelkie pytania. Co pozytywnie odbiło się na uczestnikach tworząc bardzo przyjemną atmosferę. Przemek zaprezentował sposób komunikacji w zespole, podkreślił wagę kolektywnej pracy.  Na własnych przykładach jak również dobrych praktykach używanych miedzy innymi w Atlassian czy Spotify opisał sposób tworzenia zespołu w oparciu o Assistance oraz DevOps.

Duża dawka humoru oraz dobrych praktyk przekazanych przez Przemka obudziła już nieco zmęczoną głowę. Czas na kolejny wykład z mojej listy, temat bardzo interesujący i techniczny opisujący aspekt testów wydajnościowych dla mikro i makro serwisów. Prowadził Tomasz Dubikowski – Software Developer Manager w Ocado Technology.

Testy wydajnościowe w świecie mikroserwisów.

Wykład prowadzony przez bardzo charyzmatycznego prelegenta w sposób niezwykle interesujący opisywał zagadnienie wagi testów wydajnościowych. Oparte na wielu praktycznych przykładach zilustrowane koszty pozornie nieistotnych czasów wydajności serwisu, jak dodatkowe 0.4s potrafi wygenerować milionowe straty dla korporacji. Tomek przedstawił bardzo szczegółowo działanie narzędzia Gatlingwspierające programowalne tworzenie testów wydajnościowych. Wskazał literaturę oraz sposoby przeprowadzania testów dla mikro i makro serwisów. Wydawało się że Tomek operując z czasem ma go pod kontrolą ponieważ swoje czterdzieści minut wykorzystał do perfekcji prowadząc wykład w sposób niezwykle interesujący. Odniosłem wrażenie, że w 40 minutach zawarł kilkugodzinny temat. Zainteresowanie wykładem wypełniło całą salę i moglibyśmy rozmawiać przez kolejne godziny gdyby nie czas kontrolowany przez organizatora.

Skoro jesteśmy w temacie czasu, to najwyższa pora by opisać w kilku słowach wspomniany wcześniej temat konkursu. Podziwiam jak zorganizowano wszystkie założenia eventu Quality Excites 2018, w którym uczestnicy mieli do dyspozycji duża ilość wykładów, warsztatów paneli dyskusyjnych, darmowy lunch i przekąski, kawę itp. oraz trwający przez cały okres imprezy konkurs. Organizator zachęcał do uczestnictwa w konkursie, w którym to należało rozwiązywać zagadki i łamigłówki. Do dyspozycji były karty z zagadkami, aplikacja konkursowa a wyłaniani zwycięzcy poszczególnych etapów ogłaszani byli po zakończeniu wykładu w tzw. ogłoszeniach parafialnych. Konkurs przyciągną uwagę sporej liczby uczestników, którzy mogli wygrać gadżety. Każdy mógł skorzystać, a forma konkursów była na tyle zróżnicowana, że niemal każdy miał szansę na małą nagrodę.

Aplikacja mobilna, a w zasadzie testy obejmujące aplikacje pisane niezależnie od platformy systemowej na przykładzie Detox i nie tylko opisał Adam Stasiak zajmujący się od kilku lat zagadnieniem testów aplikacji mobilnych.

Nadchodzi React Native – czyli o testowaniu mobilnych aplikacji hybrydowych

Wykład prowadzony był w mniejszej grupie uczestników być może spowodowanej zmęczeniem gdyż była to już przedostatnia prelekcja. Samo zagadnienia zostało opisane w sposób praktyczny z wyszczególnieniem subtelnych różnic dla OS Android czy iOS opierając się na testach gray end to end frameworka Detox. Adam omówił znane frameworki wskazując ograniczenia oraz zastosowanie. Prezentacja interesująca wzbogacająca notatnik o kolejne narzędzia warte zapoznania jak wspomniany #Detoxczy #Cavy

Ostatni blok wykładów przypadł dla gościa specjalnego prosto z Londynu Paul Gerrard - doradca, nauczyciel, autor tekstów, webmaster, programista, tester, trener wioślarstwa i wydawca. Zdobywca nagrody EuroSTAR Testing Excellence oraz nagrody 1. edycji TESTA Lifetime Achievement. Programuje od połowy lat 70. i uwielbia używać Pythona.

Automating Assurance: Tools, Collaboration and DevOps.

Paul poruszał zagadnienia wdrażania oprogramowania, omówił stare i nowe sposoby podejścia do procesu. Zakwestionował istotne tworzenia odtwórczych testów automatycznych, których nie nazywa testowaniem. Uważa, że testy eksploracyjne wyzwalają myślenie, a my powinniśmy zastanowić się zanim napiszemy kod do automatu. Eksplorujmy źródła wiedzy przesuwajmy się w stronę wymagań, angażując różne role do oceny jakości. Shift left to kreowane podejście mające na celu zaangażowanie w testach od samego początku powstania myśli/wymagania.

Podsumowaniem tegorocznej edycji niech będą brawa dla organizatorów jak również dla znakomitych prelegentów, który sprawili, że zawartość zaciekawiała, inspirowała i nakłaniała do eksploracji nowych źródeł wiedzy.

Quality Excites to kolejne miejsce w moim planie eventów, na który warto pojechać by wspólnie wspomagać świat wspierania jakości.

Dariusz Michałowski