Awans testera i awans programisty – porównanie

Rozpoczęcie pracy jako tester oprogramowania to dla wielu osób pierwszy etap w karierze w IT. Nierzadko zdarza się, że po nabyciu doświadczenia dochodzi do zmiany specjalizacji i tester sam staje się programistą. A także w drugą stronę – nic nie stoi na przeszkodzie, by programista został testerem – znajomość programowania będzie działała tylko na jego korzyść.

Nie oznacza to jednak, że jest to reguła – wręcz przeciwnie, rolę zawodowych testerów trudno przecenić, o czym przekonaliśmy się na przykładzie Windowsa. Po jednej z najwyżej wycenianych spółek giełdowych w historii można byłoby się spodziewać, że nie będzie oszczędzać na procesach tak kluczowych dla końcowej jakości produktu, jakim są testy tak manualne, jak i automatyczne. A jednak, wraz z premierą Windowsa 10 w procesie testowania Windowsa zaszły duże zmiany. Microsoft zdecydował się przenieść ciężar testów na użytkowników i zamiast zatrudniać profesjonalnych testerów, uruchomił program Insider, co wpłynęło negatywnie na jakość kolejnych aktualizacji.

Co sprawia, że awansujesz?

Biorąc pod uwagę m.in. ten czynnik, mało rozsądnie byłoby zakładać, że dla każdego aspirującego testera, który przymierza się do rozpoczęcia profesjonalnej kariery w tym kierunku, docelowa zawsze będzie wolta w stronę programowania. Warto jednak orientować się w tym, jak przebiega rozwój obu ścieżek oraz – co dla wielu może się okazać kluczowe – jak długo należy czekać na kolejne awanse. 

O ile bowiem powszechnie funkcjonuje przekonanie, że w polskim IT zarabia się dobrze (dane z 2022 oraz 2023 roku) lub bardzo dobrze, przynajmniej na tle innych branż, to nie znaczy, że jest tak od razu. Niezależnie od tego, czy chodzi o karierę testerską, czy programistyczną, początkowe ich lata mogą okazać się wyzwaniem. 

Praca może należeć do wymagających, zaś perspektywa zarobków, które rekompensowałyby to z nawiązką, jest jeszcze odległa. W najpopularniejszych specjalizacjach programistycznych wspomniane wysokie zarobki w IT to kwestia nabycia doświadczenia na poziomie mida czy seniora.

Nie inaczej jest ze ścieżką testerską, gdzie zarobki rosną najczęściej proporcjonalnie do doświadczenia. A to rodzi pytanie – jakie są różnice w kwestii rozwoju kariery pomiędzy testerami a developerami? Mówimy przecież o awansach, osiąganiu po juniorskim poziomu mid i senior, a nawet zarządzaniu zespołami. Tylko czy w polskim IT można dostrzec odczuwalne różnice w tempie rozwoju kariery pomiędzy obiema profesjami? Czy któraś grupa osiąga kolejne poziomy "wtajemniczenia" szybciej niż inne? Przecież przygoda z IT to zazwyczaj raczej maraton, a nie sprint. 

Programowanie i doświadczenie

Jak to zwykle bywa w przypadku prób uzyskania krótkiej odpowiedzi na złożone pytania, udzielenie jednoznacznej i uniwersalnej, skazane jest na porażkę. W pierwszej kolejności należy przecież ustalić, ile czasu potrzeba na nabycie doświadczenia, np. z poziomu średniego wśród programistów. 

Problem w tym, że nie sposób wskazać tego jednoznacznie. Jest to bowiem nie tylko kwestia indywidualna, ale często uzależniona od specjalizacji. Gdy jeden developer spędzi owocnie dwa lata jako junior i będzie już aspirował do pozycji midowych, inny w rezultacie braku motywacji do rozwoju, utknie jako junior na wiele lat.

Aby porównać wymagania odnośnie czasu potrzebnego na awanse, zwróćmy się więc po twarde dane, których dostarcza Raport z Badania Społeczności IT 2023, przeprowadzany co roku przez Bulldogjob i stanowiący największe tego typu przedsięwzięcie w polskim IT. Już pobieżna analiza danych pokazuje, że czas awansu w kolejnych specjalizacjach uzależniony jest między innymi od poziomu znajomości głównego języka programowania. 

W pierwszej kolejności przyjrzyjmy się temu zjawisku na przykładzie JavaScript, gdyż w Polsce przeważają programiści znający ten język (aż 51% wszystkich programujących według badania przeprowadzonego w roku 2023). W przypadku JS-a jako minimum potrzebne do awansu z juniora na mida średnio statystycznie uznaje się okres dwóch lat. Oczywiście reguły nie są żelazne – uzdolniony JavaScriptowiec może otrzymać awans wcześniej, ale może też znacznie później. Poziom seniorski to co najmniej kolejne 2-3 lata.

Według badania statystycznie nieco więcej czasu potrzebne jest na osiągnięcie awansu w przypadku języków wykorzystywanych na backendzie czy w podejściu fullstackowym. Tutaj z przedziału od dwóch do trzech lat niezbędnych na osiągnięcie poziomu mida, szala przesuwa się w stronę tej drugiej wartości. I znów – nie ma tutaj ścisłych reguł, sprawy mogą potoczyć się inaczej w zależności od specyfiki sytuacji i indywidualnych umiejętności przykładowego javowca, niemniej według Badania średnio poziom mida uzyskiwany jest po około trzech latach.

Testerzy i doświadczenie

A jak ma się to do tempa rozwoju kariery Testera? Tutaj z odpowiedzią ponownie przychodzi Raport od Bulldogjob, z którego wynika, że pomiędzy omawianym już przykładem programisty frontendowego, wykazującego znajomość JavaScript oraz Testerem, nie zachodzą znaczące różnice w tempie rozwoju kariery. Testerzy podobnie awansują średnio po dwóch latach na poziom medium, a następnie po 2-3 na poziomy seniorskie. 

Oczywiście jest wiele czynników, które mają wpływ na skrócenie lub wydłużenie tej ścieżki. Najważniejszym z nich jest to, jakie testy są przeprowadzane. Tester manualny statystycznie awansuje nieco wolniej, na co wpływ może mieć brak umiejętności programistycznych. Siłą rzeczy automatyzacja testów wymaga przygotowywania skryptów, często w Javie, ale też np. Pythonie, a to może przełożyć się na tempo awansu, a nawet wspomniane przejście ze stanowisk testerstkich na programistyczne. 

Jak znaleźć dobrą pracę?

Pierwsze kroki na testerskim rynku pracy mogą się okazać trudne, przede wszystkim ze względu na brak wcześniejszych doświadczeń kandydata. Wybór dobrego pracodawcy może się okazać procesem zbliżonym do stąpania po polu minowym. Nie oznacza to jednak, że polskim internecie całkowicie brakuje miejsc, z których pozyskać można wartościowe informacje o tym, jak pracuje się w rodzimych (i nie tylko) przedsiębiorstwach działających w obszarze IT.

Jednym z przykładów jest uruchomiona przez  Bulldogjob platformą agregujące rzetelne opinie o firmach IT. Dodawanie ich jest ostro weryfikowane a pracodawcy… nie mogą ich usunąć! Podziel się swoimi doświadczeniami może już dziś każdy, przyczyniając się tym samym do stworzenia w sieci miejsca, które będzie pomocne, ale też będzie pomagało innym.

Podsumowanie

Nie bacząc na znikome różnice, przynajmniej na początkowych etapach kariery, regułą dla całej branży IT w Polsce są znaczące różnice w zarobkach pomiędzy kolejnymi poziomami stanowisk. Często zauważa się także, że bardziej doświadczeni pracownicy chętniej świadczą usługi w formie współpracy B2B, co również wpływa na warunki pracy i zarobki. Nawet jeśli w pesymistycznym wariancie na awans w karierze testera trzeba będzie czekać nie 2, lecz 4 lata, różnice w zarobkach najczęściej nagradzają cierpliwość.

Najnowszy Raport z Badania Społeczności IT 2023 znajdziecie tutaj.