Workaround a użyteczność

Workaround a użyteczność
Workaround, czyli obejście rzadko bywa użyteczny, ale można, a nawet trzeba przymknąć na to oko. Jeśli jednak workaround staje się funkcją, to jego użyteczność musi zostać oceniona.

Jeżeli coś jest obejściem niepoprawności działania funkcji lub też próbą skompensowania jej braku, jest mało prawdopodobne, że to rozwiązanie będzie użyteczne. Może to być jednak dopuszczalne na czas dostarczania docelowego rozwiązania. Szczególnie jest to uzasadnione, jeśli pilnie szukamy jakiegoś rozwiązania tymczasowego. Jeżeli stosuje się workaround przez długi czas i dodatkowo nie jest on intuicyjny i zrozumiały, to można założyć, że mamy do czynienia z poważnym problemem użyteczności.

Przykład

Jako obywatel zmuszani jesteśmy do wypełniania oświadczeń, dzięki którym naliczane są nam świadczenia lub upusty. Tak jest w przypadku "zamrożenia cen energii dla gospodarstw domowych".

Operator Energa przygotował instrukcję składania wniosku przy pomocy posiadanego przez siebie systemu, który nie jest do tego przeznaczony.

Instrukcja wygląda następująco: 

"Jak złożyć oświadczenie z podpisem elektronicznym w serwisie ENERGA24?
Zaloguj się na swoje konto 24.energa.pl,
Kliknij w zakładkę Zgłoszenia,
Wybierz temat: Obsługa zgłoszeń - aktualizacja danych,
Załącz oświadczenie z podpisem elektronicznym i wyślij zgłoszenie".

Na tym poziomie nie wzbudza to większych wątpliwości, ale już w konfrontacji z systemem pozwala ocenić, że bez instrukcji obsługi nie będziemy w stanie samodzielnie znaleźć tej funkcji oraz użyć jej do przesłania oświadczenia. 

W sekcji zgłoszenia musimy "zadać pytanie":

workaround-a-uzytecznosc-1.jpg 
Po uzupełnieniu pola pojawia się bardzo mylący komunikat:

workaround-a-uzytecznosc-2.jpg 
Sam formularz przesyłania oświadczenia może powodować wiele kłopotów, np. dlaczego muszę "opisać błąd"?

workaround-a-uzytecznosc-3.jpg 
Z jednej strony cieszy, że oświadczenia nie trzeba zanosić do okienka osobiście. Z drugiej dziwi, że w systemie, w którym istnieje już funkcja przesyłania plików, a jedyną zmianą dostosowania do przesłania oświadczenia byłyby opisy do formularzy i modyfikacje komunikatów, trzeba posiłkować się takim workaroundem. 

Oto kilka lesson learned z pracy z użytecznością i workaroundami:

  • Badajcie obejście pod kątem użyteczności, a nie tylko funkcjonalności.
  • Obejście, które zostaje z nami "na dłużej", jest funkcją podlegającą takiej samej krytyce, jak wszystkie inne funkcje.
  • Jeśli obejście wymaga instrukcji obsługi oznacza to, że nie jest intuicyjne i jest to defekt podlegający zgłoszeniu.

To powinno Cię zainteresować