Redakcja
Nikt nie wie, ilu w Polsce jest ludzi zarządzających testowaniem. W naszych ankietach pełnienie tej roli deklaruje około 12% społeczności testerskiej, co przy naszej próbce daje około 100 osób. Urealniając zasięg ankiety oraz ogólną liczbę testerów (szacowaną na około 70000), mamy nie więcej niż 1000 managerów testów. Jest to spora grupa ludzi, ale pytanie brzmi, ilu z nich ma kompetencje kierownicze. I nie chodzi tu jedynie o umiejętności, ale również o zakres odpowiedzialności tej roli zdefiniowanej w danej firmie. Za słowem "kierownik" kryje się odpowiedzialność za podejmowane decyzje, która powinna iść w parze z mocą sprawczą i prawem do podejmowania decyzji. W tym również najważniejszej decyzji w dowolnej organizacji wdrażającej oprogramowanie - odnośnie publikacji.
Kierownikiem testów przyjęto nazywać każdą osobę, która bierze, nawet niewielką, odpowiedzialność za wycinek oprogramowania. Uznano również, że kierownikiem nie jest osoba, która zarządza ludźmi, ale taka, która zarządza sama sobą. Podejście takie widać w wielu źródłach i polemizowanie z nim nie ma sensu. Możemy to uznać jako swoisty fundament roli. Jednak dla pełnego określenia, czy dana osoba jest gotowa do pełnienia roli albo pełni rolę kierowniczą w obszarze testowania wystarczy na pozór prosty test. Stosuję go podczas swojej pracy z managerami lub też podczas kursów kształcących kierowników.
Test ten polega na wyrwaniu ludzi z ich strefy komfortu związanej z pracami w znanych im projektach i zlecenie zarządzania testami w obszarze, który jest dla nich zupełną nowością. Zazwyczaj posługuję się tutaj wyszukanymi w Google informacjami o przetargach, np. hasła "zamówienie publiczne testowanie oprogramowania". Wyszukują się dziesiątki rozstrzygniętych lub też toczących się postępowań na testowanie. Specyfikacja zamówienia zwana SIWZ niesie ze sobą wiele ciekawych informacji projektowych i wytycznych na testowanie. Poprzez ich analizę kierownik testów proszony jest o estymatę kosztów przeprowadzenia testów zgodnie z założeniami w zapytaniu.
Za tym prostym poleceniem kryje się zestaw zadań typowych dla początkowych faz projektu testowego. Mamy tu m.in. szacowanie zasobów ludzkich, sprzętu, środowisk i narzędzi. Mamy również konieczność podjęcia decyzji odnośnie strategii i wyboru modelu pracy, dopasowanego do potrzeb naszego zamawiającego.
Często spotykam się z opinią, że wykonanie takiego szacowania jest niemożliwe ze względu na zbyt ogólne informacje. Wiem jednak z własnego doświadczenia, że kierownik testów zawsze pracuje ze szczątkową dokumentacją i/lub w dynamicznie zmieniającym się otoczeniu. Bazując na dowolnej informacji powinniśmy być w stanie ocenić koszty testowania, a w przypadkach skrajnych możemy zawsze założyć, że ze względu na niepełną informację nasza wycena nie może być traktowana jako wiążąca oferta. Dodatkową umiejętnością kierownika będzie tutaj umiejętność zadania odpowiednich pytań, czy też wyszukanie brakujących informacji.
W przypadku, gdy przetarg został zakończony możemy zobaczyć, jakie oferty zostały złożone i jak wyceniono testy. Pozwala to porównać naszą wycenę do tego, co realnie zostało w projekcie wycenione. W tym zadaniu nie chodzi jednak o wstrzelenie się w widełki, czy też wybranie jednej poprawnej odpowiedzi. Celem jest zaprezentowanie procesu analitycznego użytego do określenia danej estymaty. Jest nim również pokazanie założeń, jakie się dla szacowania kosztów testów zrobiono oraz ryzyk, jakie dostrzeżono.
Polecam taki test każdemu kierownikowi testów. Pozwoli on nie tylko odpowiedzieć na pytanie, czy potraficie wykonywać swoje obowiązki, ale również czy lubicie to robić. Jeśli takie zadanie sprawi Wam przyjemność, dostajecie potwierdzenie, że trudna sztuka zarządzania testowaniem jest zajęciem dla Was.
Radek Smilgin
