Redakcja
Jaką rolę odgrywa AI w dostępności?
Dziedzina AI skupia się na tworzeniu inteligentnych maszyn lub algorytmów, które potrafią wykonywać zadania wymagające do tej pory ludzkiej inteligencji. AI odgrywa dużą rolę w codziennym życiu każdego człowieka, chociaż często nie zdajemy sobie już z tego sprawy. Czynności takie jak wyszukiwanie informacji w Google, korzystanie z social media czy rezerwacja podróży online opierają się już na AI. Jednak sztuczna inteligencja może być też istotnym czynnikiem w zmniejszaniu, a nawet eliminowaniu barier dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.
Chcąc lepiej zrozumieć to, w jaki sposób AI jest w stanie usprawnić dostępność cyfrową, spójrzmy na kilka przykładowych rozwiązań, które korzystają z tego modelu:
- Pomoc w rozpoznawaniu obrazu lub twarzy dla użytkowników z wadami wzroku.
Wykorzystywanie AI do rozpoznawania obrazów pomaga osobom z wadami wzroku korzystać z treści wizualnych. Do takich ułatwień zaliczamy identyfikację twarzy, opisywanie obrazów lub elementów graficznych dostępnych na stronach internetowych. - Pomoc w rozpoznawaniu ruchu warg dla użytkowników z wadą słuchu.
AI umożliwia tworzenie aplikacji wykorzystujących rozpoznawanie ruchu warg do tłumaczenia mowy na tekst. To z kolei daje możliwość czytania w ten sposób wypowiedzi innych osób podczas rozmów użytkownikom z różnego rodzaju niepełnosprawnościami słuchu. - Pomoc w streszczaniu tekstu dla użytkowników z zaburzeniami poznawczymi.
Generując w sposób automatyczny streszczenia tekstów, AI jest w stanie pomóc użytkownikom z zaburzeniami poznawczymi zrozumieć informacje zawarte w długich lub bardzo złożonych tekstach. - Tworzenie napisów lub tłumaczeń w czasie rzeczywistym dla osób z upośledzeniem słuchu.
Generowanie napisów lub tłumaczeń w czasie rzeczywistym podczas transmisji na żywo może okazać się szczególnie pomocne dla osób z upośledzeniem słuchu. W ten sposób będą one w stanie odczytywać tekstowe zapisy rozmów lub wydarzeń.
Można już znaleźć konkretne zastosowania AI w usprawnianiu dostępności cyfrowej. Należą do nich aplikacje takie jak czytnik VoiceOver dla telefonów iPhone, Seeing AI na system iOS czy Google Lookout dostępny na urządzeniach z systemem Android. Wszystkie te aplikacje wykorzystują technologie SI do opisywania obrazów, rozpoznawania tekstu lub analizy plików. To pozwala osobom z różnymi niepełnosprawnościami łatwiej korzystać z urządzeń mobilnych i treści cyfrowych.
Rola ChatGPT w poprawie dostępności
ChatGPT, jedno z najszerzej znanych narzędzi do przetwarzania języka naturalnego oparte na technologii AI, również ma potencjał w poprawie dostępności cyfrowej. Umożliwia on przekształcanie tekstu na mowę, tworzenie alternatywnych opisów tekstowych dla istniejących obrazów, generowania podsumowania złożonych tekstów, a nawet automatyzowania testów dostępności treści cyfrowych. To stwarza nowe możliwości dla osób z niepełnosprawnościami, ułatwiając im korzystanie z treści w jeszcze bardziej dostępny sposób.
ChatGPT a wsparcie osób ze specjalnymi potrzebami
Osoby ze specjalnymi potrzebami podczas korzystania z usług online wielokrotnie napotykają na różnego rodzaju trudności ze względu na pojawiające się bariery dostępności. Czy i w jaki sposób ChatGPT może wesprzeć osoby niewidome, słabowidzące, z niepełnosprawnością kończyn górnych, głuche i osoby z dysleksją w ich codziennych interakcjach z technologią?
- Wsparcie dla osób niewidomych. Osoby niewidome często korzystają z czytników ekranu, które przekształcają informacje wyświetlane na monitorze komputera na treść głosową lub alfabet Braille'a. ChatGPT udziela szybkich i zwięzłych odpowiedzi, przez co użytkownik nie musi już samodzielnie przeszukiwać wielu witryn internetowych. To nie tylko oszczędza czas, ale pozwala też uniknąć tych stron, które nie spełniają standardów dostępności.
- Wsparcie dla osób słabowidzących. Osoby słabowidzące używają na co dzień funkcji powiększania tekstu. Przy przeglądaniu stron internetowych, gdzie powiększenie tekstu może ograniczać ilość widocznych słów, ChatGPT może dostarczać im prostych odpowiedzi na pytania lub streszczać dłuższe fragmenty tekstu.
- Wsparcie dla osób z niepełnosprawnością kończyn górnych. Użytkownicy z niepełnosprawnością kończyn górnych, obsługujące komputer za pomocą specjalnej klawiatury, często borykają się z trudnościami w odnalezieniu potrzebnych informacji na stronach internetowych. Rozwiązanie tego problemu może być udzielenie szybkich odpowiedzi na pytania i umożliwienie bardziej efektywnego przeszukiwania danych dzięki ChatGPT.
- Wsparcie dla osób głuchych. Osobom niesłyszącym, których pierwszym językiem jest język migowy, ChatGPT może pomóc przekształcać dłuższe fragmenty tekstu na znacznie prostsze streszczenia lub udzielać prostych odpowiedzi, dzięki czemu informacje zawarte w tekstach staną się łatwiejsze do zrozumienia.
- Wsparcie dla osób z dysleksją. Zdarza się, że osoby z dysleksją miewają trudności z odczytywaniem tekstu wyjustowanego. ChatGPT, dzięki przedstawieniu tekstu wyrównanego do lewej strony, ułatwi czytanie i zrozumienie treści.
- Wyrównywanie szans edukacyjnych. ChatGPT może stać się też narzędziem wspomagającym wyrównywanie szans edukacyjnych dla osób ze specjalnymi potrzebami. Dostęp do szybkich odpowiedzi i prostych streszczeń umożliwia aktywne uczestniczenie w procesie kształcenia.
SI ma ogromny potencjał do wprowadzenia wielu pozytywnych zmian w dziedzinie dostępności cyfrowej. Jej ciągły rozwój otwiera wiele dróg dla osób z różnego typu niepełnosprawnościami, pomagając im korzystać z technologii i treści cyfrowych w sposób, który jeszcze niedawno mógł być dla nich niedostępny. Wykorzystanie sztucznej inteligencji w celu poprawienia dostępności to nie tylko technologiczna ewolucja, ale także ważny krok w budowaniu bardziej otwartego i przyjaznego cyfrowego świata, który będzie dostępny dla każdego użytkownika.
