Redakcja
Czy nasza aplikacja jest obsługiwana bez użycia myszy? Czy komunikaty o błędach są zrozumiałe dla czytników ekranu? Czy informacje przekazywane kolorem są dostępne także w inny sposób? To pytania, które warto zadać znacznie wcześniej niż przy końcowym odbiorze projektu.
Kiedy strona lub aplikacja wygląda perfekcyjnie i wszystkie funkcje działają zgodnie ze specyfikacją, praca testera dopiero się zaczyna. Co z osobą, która może używać wyłącznie klawiatury? Albo z kimś, dla kogo czytnik ekranu jest podstawowym narzędziem nawigacji? A może z użytkownikiem, który widzi interfejs zupełnie inaczej ze względu na daltonizm? W tym momencie standardowe przypadki testowe przestają wystarczać, a my musimy spojrzeć na aplikację z zupełnie innej perspektywy. Jak więc skutecznie przetestować, czy nasz interfejs rzeczywiście jest dostępny dla wszystkich użytkowników?
Testowanie niezależności od koloru
Jednym z podstawowych błędów w aplikacjach jest poleganie wyłącznie na kolorach do przekazywania informacji. Weźmy prosty przykład: formularz z polami oznaczonymi na czerwono w przypadku błędu. Dla testera oznacza to konieczność sprawdzenia, czy:
- pola z błędami są oznaczone nie tylko kolorem (np. ikonką, obramowaniem, tekstem)
- komunikaty o błędach są jasno powiązane z odpowiednimi polami
- informacja o błędzie jest dostępna dla czytników ekranu
Jak to przetestować? Najprostszą metodą jest... wyłączenie kolorów. Większość przeglądarek posiada narzędzia deweloperskie pozwalające symulować różne typy daltonizmu. Jeśli po włączeniu trybu monochromatycznego nie jesteśmy w stanie zidentyfikować pól z błędami, mamy problem z dostępnością.
Testowanie kontrastu
Kontrast między tekstem a tłem to nie tylko kwestia estetyki. Według standardów WCAG, minimalny współczynnik kontrastu powinien wynosić 4.5:1 dla standardowego tekstu i 3:1 dla dużego tekstu.
Jak to sprawdzić w praktyce?
- używaj narzędzi do badania kontrastu (np. WAVE, Colour Contrast Analyzer)
- sprawdź kontrast nie tylko dla głównej treści, ale też dla:
- placeholderów w formularzach
- przycisków i linków
- tekstów na gradientach lub zdjęciach
- ikon i elementów interfejsu.
Testowanie nawigacji klawiaturowej
To jeden z najważniejszych aspektów dostępności, często pomijany w standardowych testach.
Odłóż myszkę i spróbuj wykonać podstawowe zadania używając tylko klawiatury:
- czy widać wyraźnie, który element jest aktualnie wybrany?
- czy wszystkie interaktywne elementy są dostępne przez klawiaturę?
- czy kolejność nawigacji jest logiczna?
- czy nie ma "pułapek klawiaturowych" - miejsc, z których nie da się wyjść używając klawiatury?
Szczególną uwagę zwróć na:
- formularze i ich pola
- menu rozwijane
- modalne okna dialogowe
- karuzele i slidery
- rozwijaną nawigację
Testowanie formularzy
Formularze to krytyczny element każdej aplikacji i częste źródło problemów z dostępnością. Najważniejsze elementy, które warto sprawdzić to:
- etykiety pól:
- czy każde pole ma jawną, widoczną etykietę?
- czy etykieta jest prawidłowo powiązana z polem (HTML label)?
- czy placeholder nie zastępuje etykiety?
- komunikaty o błędach:
- czy są wyraźnie powiązane z odpowiednimi polami?
- czy są odczytywane przez czytniki ekranu?
- czy wyjaśniają, jak poprawić błąd?
- struktura i nawigacja:
- czy grupowanie pól jest logiczne i czytelne?
- czy można nawigować między polami używając Tab?
- czy istnieją skróty do najważniejszych akcji?
Testowanie z czytnikiem ekranu
To może być najtrudniejsza część testowania dostępności, ale jest niezbędna. Zacznij od podstawowego zestawu testów z popularnym czytnikiem ekranu (np. NVDA na Windows lub VoiceOver na Mac):
- czy hierarchia nagłówków jest logiczna i kompletna?
- czy obrazy mają sensowne opisy alternatywne?
- czy komunikaty o zmianach w interfejsie są odczytywane?
- czy można zrozumieć strukturę strony bez patrzenia na ekran?
Narzędzia i wskazówki
Skuteczne testowanie dostępności wymaga odpowiednich narzędzi:
- rozszerzenia do przeglądarek (WAVE, aXe, SiteImprove)
- czytniki ekranu (NVDA, VoiceOver, JAWS)
- narzędzia do badania kontrastu
- walidatory HTML/ARIA
Pamiętaj jednak, że żadne narzędzie automatyczne nie zastąpi testowania manualnego. Automatyzacja może pomóc wykryć podstawowe problemy, ale pełne testy dostępności wymagają ludzkiego osądu i zrozumienia różnych scenariuszy użycia.
Podsumowanie
Testowanie dostępności to proces, który powinien być zintegrowany z naszym standardowym podejściem do testowania. Nie traktujmy go jako dodatku czy opcjonalnego kroku - dostępność to podstawowe prawo użytkownika, a nasza rola jako testerów jest kluczowa w zapewnieniu, że to prawo jest respektowane.
Chcesz nauczyć się testować dostępność?
Dołącz do nas 2.12.2024 i poznaj kompleksowe podejście do testowania dostępności.
Na szkoleniu omówimy standardy WCAG, WAI-ARIA i WCAG2ICT, nauczymy Cię testować aplikacje web/mobile/desktop i przygotowywać profesjonalne raporty z audytów.
Poznasz też narzędzia wspierające testy dostępności i zrozumiesz specyfikę różnych typów niepełnosprawności.
Szczegóły i zapisy: TUTAJ
