Redakcja
Kontynuujemy prezentację informacji o modelu TMMi. Informacje wprowadzające znajdziesz w tej publikacji.
Podobieństwo do modelu CMMi jest zaletą, ponieważ wiele osób/organizacji jest już zaznajomionych ze strukturą CMMI. Struktura CMMI jasno definiuje praktyki, które są wymagane (cele) lub zalecane (konkretne praktyki, przykładowe artefakty itp.) do wdrożenia. Podejście to jest również zawarte w TMMi.
Elementy wymagane, oczekiwane i informacyjne
Poszczególne elementy składowe są pogrupowane w trzy kategorie: elementy wymagane, oczekiwane oraz informacyjne.
Elementy wymagane
Elementy wymagane zawierają opis tego, co organizacja musi osiągnąć, żeby spełnić wymagania obszaru procesowego. Implementacja zasad zdefiniowanych dla obszaru musi być widoczna w procesach, w organizacji. Elementami wymaganymi przez metodykę TMMi są cele ogólne i szczegółowe. Osiąganie celów jest wykorzystywane podczas oceny procesów jako podstawa do podjęcia decyzji, czy obszar procesowy został osiągnięty.
Elementy oczekiwane
Elementy oczekiwane zawierają opis tego, co organizacja zwykle wdraża, aby osiągnąć elementy wymagane. Elementy oczekiwane prowadzą tych, którzy wprowadzają udoskonalenia lub przeprowadzają oceny procesów. Na elementy oczekiwane składają się praktyki ogólne i szczegółowe. Zanim cele zostaną uznane za zrealizowane, w planowanych i wdrażanych procesach muszą być obecne albo praktyki opisywane w standardzie, albo ich akceptowalne odpowiedniki.
Elementy informacyjne
Elementy informacyjne dostarczają szczegółów, które pomagają organizacjom w rozpoczęciu rozważań, jak podejść do wymaganych i oczekiwanych elementów. Elementy informacyjne modelu stanowią podpraktyki, przykładowe produkty, notatki, przykłady i odnośniki.
Elementy składowe / komponenty TMMi
Rysunek przedstawia podsumowanie oraz związki pomiędzy wymaganymi a oczekiwanymi elementami modelu TMMi.
Poziomy dojrzałości
Poziom dojrzałości w modelu TMMi można traktować jako stopień organizacyjnej jakości procesu testowania. Jest on definiowany jako ewolucyjny poziom doskonalenia procesów testowania. Każdy poziom stopniowo rozwija istotną część procesu testowania organizacji. W ramach TMMi zdefiniowano pięć poziomów dojrzałości. Każdy poziom dojrzałości określa, co należy wdrożyć, aby osiągnąć dany poziom. Im wyższy poziom dojrzałości, tym bardziej dojrzały jest proces testowania w organizacji. Aby osiągnąć określony poziom dojrzałości, organizacja musi zrealizować wszystkie określone cele (zarówno te specyficzne, jak i ogólne) zdefiniowane dla obszarów procesowych na określonym poziomie, a także dla tych charakterystycznych, dla wcześniejszych poziomów dojrzałości. Należy pamiętać, że wszystkie organizacje osiągają przynajmniej poziom TMMi 1., ponieważ poziom ten nie zawiera żadnych celów, które muszą być zrealizowane.
Obszary procesowe
Jak wspomniano, każdy poziom dojrzałości, z wyjątkiem poziomu 1., składa się z kilku obszarów procesowych, które wskazują, na czym organizacja powinna się skupić, aby usprawnić swój proces testowania. Obszary procesowe identyfikują zagadnienia, którymi należy się zająć, aby osiągnąć kolejny poziom dojrzałości. Każdy obszar procesowy wskazuje grupę działań związanych z testami. Kiedy wszystkie działania z danej grupy zostaną zrealizowane, nastąpi znaczna poprawa w działaniu tego obszaru procesowego. W TMMi wyodrębnia się tylko te obszary procesowe, które są uważane za kluczowe wyznaczniki zdolności procesu testowania. Aby osiągnąć kolejny poziom dojrzałości, wszystkie obszary procesowe dla danego i niższego poziomu dojrzałości muszą być osiągnięte. Na przykład jeśli organizacja znajduje się na poziomie TMMi 3., to oznacza, że spełniła wszystkie wymagania zdefiniowane w obszarach procesowych zarówno na poziomie TMMi 1., jak i TMMi 2.
Cel
Deklaracja celu zawiera opis zakresu obszaru procesowego i stanowi element informacyjny. Na przykład deklaracja celu obszaru Planowanie procesu testowania to "zdefiniowanie podejścia do testowania w oparciu o zidentyfikowane ryzyka i zdefiniowaną strategię testowania oraz ustanowienie i utrzymanie dobrze uzasadnionych planów wykonania i zarządzania działaniami w obszarze testowania".
- Cele szczegółowe
Cel szczegółowy zawiera opis unikalnej cechy, która musi być obecna, aby zaspokoić potrzeby obszaru procesowego. Cel szczegółowy jest wymaganym elementem modelu i jest wykorzystywany w ocenie, aby pomóc w ustaleniu, czy wymagania zdefiniowane dla danego obszaru procesowego zostały osiągnięte.
- Cele ogólne
Ogólne cele pojawiają się pod koniec obszaru procesowego i są nazywane "ogólnymi", ponieważ ta sama deklaracja celów pojawia się w wielu obszarach procesowych. Cel ogólny zawiera opis cech, które muszą być obecne, aby zinstytucjonalizować procesy służące wdrażaniu danego obszaru procesowego. Cel ogólny jest wymaganym elementem modelu i jest wykorzystywany w ocenach, aby pomóc w ustaleniu, czy dany obszar procesu jest osiągnięty.
- Praktyki szczegółowe
Szczegółową praktyką jest opis czynności, która jest uważana za ważną dla osiągnięcia określonego celu. Szczegółowa praktyka zawiera opis działań, które mają doprowadzić do osiągnięcia konkretnych celów danego obszaru procesowego. Szczegółowa praktyka jest oczekiwanym elementem modelu.
Podpraktyka stanowi szczegółowy opis, który zawiera wskazówki dotyczące interpretacji i wdrażania konkretnej praktyki. Podpraktyki mogą być sformułowane w sposób nakazowy, ale w rzeczywistości są elementem informacyjnym, którego celem jest jedynie dostarczenie pomysłów, które mogą być użyteczne w doskonaleniu procesu testowania.
- Praktyki ogólne
Praktyki ogólne pojawiają się pod koniec obszaru procesowego i są nazywane "ogólnymi", ponieważ ta sama praktyka pojawia się w wielu obszarach procesowych. Praktyka ogólna to opis działania, które uważane jest za ważne dla osiągnięcia powiązanego celu ogólnego. Praktyka ogólna jest oczekiwanym elementem modelu.
- Opracowanie praktyk ogólnych
Opracowanie ogólnych praktyk pojawia się po opracowaniu praktyki ogólnej w obszarze procesowym i ma na celu dostarczenie wskazówek, w jaki sposób ogólna praktyka powinna być stosowana w danym obszarze procesowym. Opracowanie praktyki ogólnej jest informacyjnym elementem modelu.
Pomocnicze komponenty informacyjne
Jest wiele miejsc, w których potrzebne są dalsze informacje do opisania koncepcji. Informacje te dostarczane są w postaci następujących elementów składowych:
- Uwagi
Uwaga to tekst, który może towarzyszyć każdemu innemu elementowi modelu. Może zawierać szczegóły, tło (kontekst) lub uzasadnienie. Uwaga jest informacyjnym elementem modelu.
- Przykłady
Przykład jest komponentem zawierającym tekst i często wykaz pozycji. Zazwyczaj mieści się w ramach, które mogą towarzyszyć niemal każdemu innemu komponentowi oraz zawiera jeden lub więcej przykładów w celu wyjaśnienia pojęcia lub opisanej czynności. Przykład jest elementem informacyjnym modelu.
- Odniesienia
Odniesienie jest wskazówką do dodatkowych lub bardziej szczegółowych informacji w powiązanych obszarach procesowych i może dotyczyć niemal każdego komponentu modelu. Odniesienie jest informacyjnym elementem modelu.
Ogólne cele i praktyki
Ogólne cele i ogólne praktyki zostały w większości zaczerpnięte z CMMI. Ogólne cele zostały ponumerowane. Ogólne praktyki również zostały ponumerowane, jako podpunkty wspierające, należące do celów ogólnych. Należy zauważyć, że cel ogólny CMMI GG 1. "Osiągnięcie celów szczegółowych", nie został wzięty pod uwagę, ponieważ odnosi się jedynie do ciągłej reprezentacji CMMI, a zatem nie ma znaczenia dla etapowej reprezentacji TMMi. Poza tym jednym przypadkiem schemat numerowania CMMI został w pełni przyjęty w TMMi, aby uniknąć nieporozumień w organizacjach korzystających zarówno z CMMI, jak i z TMMi.
Poziom dojrzałości, który chce osiągnąć organizacja, umożliwi określenie, które ogólne cele i praktyki mają zastosowanie. Jeżeli organizacja chce osiągnąć poziom dojrzałości TMMi 2., to musi wdrożyć obszary procesowe właściwe dla tego poziomu oraz cel ogólny 2 (GG 2.) i towarzyszące mu ogólne praktyki. Cel ogólny 3 (GG 3.) ma zastosowanie tylko dla poziomów dojrzałości TMMi 3. i wyższych. Oznacza to, że jeżeli osiągnięto już poziom TMMi 2., to aby osiągnąć poziom TMMi 3. należy powrócić do obszarów procesowych poziomu TMMi 2. i zastosować do nich cel ogólny 3 (GG 3.) oraz towarzyszące mu praktyki.
Ważnym pojęciem w doskonaleniu procesów jest instytucjonalizacja. Gdy pojęcie to zostało użyte w opisie ogólnych celów i praktyk, to w tym przypadku instytucjonalizacja oznacza, że proces jest zakorzeniony w sposobie wykonywania pracy oraz że proces jest wykonywany z zaangażowaniem oraz konsekwencją. Proces zinstytucjonalizowany ma większe szanse na przetrwanie w czasach kryzysu.
Kiedy jednak wymogi i cele procesu ulegną zmianie, może zaistnieć potrzeba zmiany sposobu jego realizacji, aby zapewnić jego ciągłość. Ogólne praktyki dotyczą właśnie tych aspektów instytucjonalizacji.
Poniższa lista zawiera wszystkie ogólne cele i praktyki należące do TMMi:
GG 2. Instytucjonalizacja procesu zarządzanego
Proces zarządzany to proces, który realizuje pracę konieczną do wytworzenia produktów. Jest planowany i wykonywany zgodnie z polityką organizacji, wykorzystuje ludzi posiadających odpowiednie kwalifikacje i posiada odpowiednie zasoby, by wygenerować wyniki podlegające kontroli. Proces zarządzany posiada odpowiednich interesariuszy, jest monitorowany i kontrolowany, podlega przeglądom i jest oceniany pod kątem zgodności z opisem. Proces może być realizowany przez projekt, grupę lub jednostkę organizacyjną. Kontrola zapewniana przez proces zarządzany pomaga w zapewnieniu, że ustanowiony proces będzie działał w czasach kryzysu.
GP 2.1. Ustanowienie polityki organizacyjnej
Celem tej ogólnej praktyki jest zdefiniowanie oczekiwań organizacji w zakresie procesu i pokazanie tych oczekiwań tym członkom organizacji, na których proces ma wpływ. Ogólnie rzecz ujmując, kierownictwo wyższego szczebla jest odpowiedzialne za opracowanie i ogłoszenie zasad, którymi organizacja ma się kierować, kierunków jej rozwoju i oczekiwań.
GP 2.2. Zaplanowanie procesu
Celem tej ogólnej praktyki jest określenie, co jest potrzebne do wykonania procesu i osiągnięcia ustalonych celów, przygotowanie planu wdrożenia procesu, przygotowanie opisu procesu i uzyskanie akceptacji planu przez odpowiednich interesariuszy poprzez przeprowadzenie przeglądów.
GP 2.3. Zapewnienie zasobów
Celem tej ogólnej praktyki jest zapewnienie, że zasoby potrzebne do przeprowadzenia procesu określonego w planie będą dostępne wtedy, kiedy będą potrzebne. Zasoby oznaczają wystarczające fundusze, odpowiednią infrastrukturę, wykwalifikowanych pracowników oraz właściwe narzędzia.
GP 2.4. Przydzielenie odpowiedzialności
Celem tej ogólnej praktyki jest zapewnienie, że jest osoba odpowiedzialna za wykonywanie procesu i osiąganie wyznaczonych celów przez cały czas istnienia procesu. Przydzielone osoby muszą mieć odpowiednie kompetencje do wykonywania przydzielonych im obowiązków. Zakresy odpowiedzialności mogą być wyznaczone za pomocą szczegółowych opisów stanowisk lub w formie dokumentów takich jak plan wykonania procesu.
GP 2.5. Przeszkolenie ludzi
Celem tej ogólnej praktyki jest zapewnienie, że ludzie posiądą umiejętności i kompetencje konieczne do wykonywania lub wspierania procesu. Osobom, które będą wykonywać pracę, zapewnia się odpowiednie szkolenie. Pracownicy wchodzący w interakcję z osobami wykonującymi proces podlegają skróconym szkoleniom. Szkolenie wspiera pomyślne wykonanie procesu poprzez wypracowanie wspólnego zrozumienia procesu oraz przekazanie kompetencji i wiedzy potrzebnych do jego wykonania.
GP 2.6. Zarządzanie konfiguracją
Celem tej ogólnej praktyki jest ustanowienie i utrzymywanie integralności wybranych produktów procesu przez cały okres ich użytkowania. Wybrane produkty są specjalnie oznaczane w planie wykonania procesu wraz z odpowiadającym im poziomem zarządzania konfiguracją np. kontrola wersji lub formalne zarządzanie konfiguracją z wykorzystaniem poziomów bazowych. Przykładami praktyk zarządzania konfiguracją są: kontrola wersji, kontrola i historia zmian, identyfikacja statusu oraz wykorzystanie narzędzi do zarządzania konfiguracją do przechowywania produktów procesu. Obszar procesowy "Zarządzanie konfiguracją w CMMI", dokładniej opisuje, w jaki sposób produkty obejmuje się zarządzaniem konfiguracją.
GP 2.7. Zidentyfikowanie i zaangażowanie właściwych interesariuszy
Celem tej praktyki ogólnej jest uzyskanie i utrzymanie oczekiwanego poziomu zaangażowania interesariuszy w trakcie wykonywania procesu. Właściwi interesariusze są angażowani w takie czynności jak: planowanie, podejmowanie decyzji, zobowiązań, komunikacja, przeprowadzanie przeglądów czy rozwiązywanie problemów. Krytycznymi interesariuszami procesu testowania są menedżerowie oraz użytkownicy/klienci. Rola kierownika wiąże się z zaangażowaniem i umiejętnością wykonywania czynności i zadań związanych z doskonaleniem zdolności testowych. Rola użytkownika lub klienta polega między innymi na współpracy, wspieraniu, a czasami wykonywaniu zadań testowych. Użytkownicy i klienci powinni być angażowani w zadania związane z jakością oraz zadania skupiające się na realizacji ich potrzeb. Nacisk powinien zostać położony na uzyskanie wsparcia użytkowników/klientów, zgodę oraz udział w czynnościach takich jak: analiza ryzyka produktowego, testowanie akceptacyjne czy testowanie użyteczności. W zależności od poziomu testów, interesariuszami mogą być też programiści. Na przykład, na poziomie testów modułowych deweloperzy często sami wykonują testy, jednakże na poziomie testów akceptacyjnych programista staje się interesariuszem w dyskusji na temat znalezionych incydentów, ustalaniu kryteriów wejścia itp.
GP 2.8. Monitorowanie i kontrola procesu
Celem tej ogólnej praktyki jest sprawowanie codziennego nadzoru i kontroli nad procesem testowania. Należy utrzymywać odpowiedni wgląd w proces testowania tak, aby można było wykonać działania korygujące, jeżeli zaistnieje taka potrzeba. Na monitorowanie i kontrolę procesu składa się pomiar odpowiednich atrybutów procesu testowania oraz produktów tego procesu. Więcej informacji na temat obiektywnej oceny przestrzegania zasad znajduje się w obszarze Pomiary i analiza (Measurement and Analysis) w CMMI.
GP 2.9. Obiektywna ocena przestrzegania zasad
Celem tej ogólnej praktyki jest dostarczenie wiarygodnego zapewnienia, że proces został wdrożony tak, jak planowano i że jest zgodny z opisem, standardem i procedurami. Oceny przestrzegania zasad przez proces testowania zwykle dokonują ludzie, którzy nie są bezpośrednio odpowiedzialni za zarządzanie lub wykonywanie czynności w ramach tego procesu. Więcej informacji na temat obiektywnej oceny przestrzegania zasad znajduje się w obszarze Zapewnienie jakości procesu i produktu (Process and Product Quality Assurance) w CMMI.
GP 2.10. Przegląd statusu z kierownictwem wyższego szczebla
Celem tej ogólnej praktyki jest zapewnienie kierownictwu wyższego szczebla odpowiedniego wglądu w proces. Zarządzanie wyższego szczebla obejmuje te poziomy zarządzania w organizacji, które znajdują się powyżej bezpośredniego poziomu zarządzania odpowiedzialnego za ten proces. Przeglądy statusu są przeznaczone dla menedżerów, którzy opracowują zasady i ogólne wytyczne dla procesu, a nie dla tych, którzy na co dzień bezpośrednio monitorują i kontrolują proces.
GG 3. Instytucjonalizacja procesu zdefiniowanego
Zdefiniowany proces jest procesem zarządzanym, który jest dostosowany do zbioru standardowych procesów w organizacji, zgodnie z jego wytycznymi dotyczącymi indywidualnego dopasowania w organizacji. Zdefiniowany proces charakteryzują przygotowane opisy procesów i wnosi on do zasobów procesów organizacyjnych produkty pracy, narzędzia i inne istotne informacje o doskonaleniu procesów. Krytycznym czynnikiem odróżniającym proces zarządzany od procesu zdefiniowanego jest zakres stosowania opisów procesów, standardów i procedur. Najbardziej istotna różnica pomiędzy procesem zarządzanym a zdefiniowanym leży w zakresie zastosowania opisów procesów, standardów i procedur. Dla procesu zarządzanego opisy, standardy i procedury stosuje się dla poszczególnych projektów, grup lub funkcji w organizacji. Skutkuje to tym, że w dwóch różnych projektach w tej samej organizacji proces zarządzany może być różny. Proces zdefiniowany jest zestandaryzowany w takim stopniu, w jakim jest to możliwe w organizacji i adaptowany na potrzeby konkretnych projektów lub funkcji organizacyjnych tylko wtedy, kiedy to jest konieczne i z zachowaniem wytycznych dotyczących dostosowywania procesów.
GP 3.1. Ustanowienie procesu zdefiniowanego
Celem tej ogólnej praktyki jest ustalenie i utrzymanie opisu procesu, który jest dostosowany do potrzeb konkretnej instancji z zestawu standardowych procesów organizacji. Organizacja powinna posiadać standardowe procesy, które pokrywają obszar procesowy oraz reguły ich dostosowywania do potrzeb projektów lub funkcji w organizacji. Jeżeli istnieje proces zdefiniowany, rozbieżności pomiędzy sposobami wykonywania różnych procesów w organizacji są zminimalizowane, a produkty procesów, dane i wnioski mogą być skutecznie udostępniane. Więcej informacji na temat zbioru standardowych procesów i wytycznych dotyczących dostosowania znajduje się w obszarze procesowym Definicja procesów w organizacji (Organization Process Definition) w CMMI.
GP 3.2. Zbieranie informacji o usprawnieniach
Celem tej ogólnej praktyki jest zbieranie informacji oraz artefaktów pochodzących z planowania i wykonywania procesu w celu wykorzystania ich w przyszłości oraz w celu doskonalenia procesów i ich produktów w organizacji. Te informacje i artefakty są przechowywane i udostępniane tym, którzy są (lub będą) planować i wykonywać te same lub podobne procesy.
GP 3.3. Obszary procesowe wspierające ogólne praktyki
Ogólne cele i ogólne praktyki są tymi komponentami modelu, które wprost odnoszą się do instytucjonalizacji procesu w całej organizacji. Wiele obszarów procesowych TMMi lub CMMI również dotyka instytucjonalizacji przez wspieranie wprowadzania w życie ogólnych praktyk.
Należy pamiętać, że specyficzne dla testów obszary procesowe, weryfikacja i walidacja CMMI, nie są wymienione jako wspierające dla dynamicznych procesów testowania w TMMi. Dla tych obszarów CMMI, obszary procesowe TMMi zapewniają wsparcie i bardziej szczegółową specyfikację tego, co jest niezbędne do ustanowienia określonego procesu weryfikacji i walidacji.
Te i inne informacje o modelu znajdziesz na stronie: https://sjsi.org/materialy-tmmi/
