Dostępność oprogramowania dla osób ze szczególnymi potrzebami

Oprogramowanie, które będzie dostępne dla użytkowników z ograniczeniami to nie tylko jedna z cech niefunkcjonalnych, ale nasz (IT) obowiązek względem użytkowników. Projektowanie, budowanie i testowanie dostępności stanowi wsparcie dla tej części naszego społeczeństwa, które z różnego względu zostaje pozostawione na marginesie. Pojęcie "wykluczenia cyfrowego" odnosi się do wielu aspektów życia i, choć często jest tylko jednym z haseł, stanowi problem dla wielu osób. Przyjrzyjmy się kilku przykładom.

• Starsze osoby, które nie radzą sobie z małymi przyciskami na klawiaturze do płatności kartą;
• Osoby niewidzące, które nie są stanie obsłużyć biletomatu;
• Osoby z ograniczonym postrzeganiem lub chorobami umysłowymi, które potrzebują więcej czasu na zrozumienie i użycie funkcji w bankowości internetowej;
• Osoby niepełnosprawne ruchowo, które nie są w stanie skorzystać z parkomatu, ponieważ nie są w stanie pobrać biletu.

Nasze otoczenie, tak przyjazne ludziom w pełni sprawnym, dla osób niepełnosprawnych pełne jest pułapek. I dotyczy to niestety również systemów informatycznych. 

Choć wiele już zrobiliśmy w temacie dostępności, widzimy, że wiele jest jeszcze do zrobienia. Dawid Górny pomógł nam zrozumieć, że nasze działania mają sens, choć uświadomił nam również, że jesteśmy jeszcze na początku drogi (https://testerzy.pl/baza-wiedzy/niewidomy-w-swiecie-it-wywiad-z-dawidem-gornym). Wśród naszych postanowień związanych z dostępnością jest szeroko pojęta edukacja.

Zaczęliśmy od zdefiniowania dwóch szkoleń z zakresu dostępności, podczas których chcielibyśmy opowiedzieć Wam, czym jest dostępność. W przeciwieństwie do wszystkich innych szkoleń chcemy wyjść poza WCAG (Web Content Accessibility Guidelines), czyli aspekt interfejsów aplikacji webowych. Chcemy potraktować temat bardziej całościowo, wraz z aspektami oprogramowania mobilnego, desktopowego, wbudowanego i interfejsów noGUI. Nie zapominamy również o dostępnych cyfrowych dokumentach. Oczywiście aspekt webowy jest również ważny, ale w naszej opinii nie może być dominujący. W ofercie znajdziecie więc szkolenia z:

• projektowania: http://ittraining.pl/szkolenia/projektowanie
• testowania dostępności: https://testerzy.pl/szkolenia/praktyka-testowania/testowanie-dostepnosci 

Stanowią one fundament potrzebny do zrozumienia potrzeb użytkowników oraz dostarczają zbioru narzędzi potrzebnych do zapewnienia dostępności.

To jednak nie wszystko. Przygotowujemy dla Was serię artykułów o tym, czym jest dostępność i jak ją badać. Zawrzemy w nich tę wiedzę, którą przekazujemy również na szkoleniach. Poznacie problemy, jakie dotykają niepełnosprawnych, standardy i regulacje prawne, jakie mają ich wspierać, narzędzia wspierające projektowanie i testy oraz wiele innych aspektów.

Równolegle do krzewienia idei dostępnego oprogramowania chcemy również, aby i nasze strony stały się bardziej dostępne. Budowanie oprogramowania przyjaznego osobom ze szczególnymi potrzebami to nie tylko dobrze zaprojektowanie strony, ale również dalsza dbałość o nie, np. poprzez dodawanie opisów tekstowych do zdjęć czy konstruowanie czytelniejszych tabel. Wiemy, że przed nami jeszcze wiele do poprawienia.

Choć głos miliona niepełnosprawnych osób w Polsce jest coraz bardziej słyszalny, to i tak zmiany nie postępują tak szybko jako powinny. W obszarze dostępności oprogramowania zarówno projektanci, programiści, jak i testerzy mogą oddolnie stosować i weryfikować reguły, które pomogą w użytkowaniu wytworzonych produktów. Nie powinno to wynikać z odgórnie narzuconych przepisów prawa, ale ze zwyczajnej troski o drugiego człowieka.